97% Owned (2012): Wie bezit het geld?

Banken aan de macht: een duik in het geldsysteem

De documentaire 97% Owned, uitgebracht in 2012, is een onafhankelijk geproduceerd werk van Queuepolitely en Positive Money, dat zich vastbijt in een onderwerp dat zelden zo openlijk besproken wordt: wie creëert geld – en wat betekent dat voor de samenleving? De titel verwijst naar het feit dat 97% van het geld in omloop niet door de overheid, maar door commerciële banken wordt gecreëerd via kredietverlening.

Met een mix van interviews, animaties en archiefbeelden wil de film niet alleen uitleggen hoe het systeem werkt, maar ook waarom het problematisch is. De centrale boodschap: ons huidige geldstelsel is instabiel, ondoorzichtig en bevoordeelt een kleine elite.

Achtergrond en kernboodschap

De makers baseren zich op inzichten van economen, oud-bankiers, academici en activisten, waaronder Ben Dyson van Positive Money. Zij stellen dat het huidige systeem van geldschepping bijdraagt aan zeepbellen, schuldenlast en economische ongelijkheid. Volgens de documentaire is de macht van banken om geld uit het niets te creëren fundamenteel ondemocratisch.

Interessant is hoe 97% Owned een onderwerp dat vaak als droog of complex wordt gezien, weet te vertalen naar begrijpelijke taal. De film werkt didactisch en maakt gebruik van visuele hulpmiddelen om abstracte financiële mechanismen helder te maken.

Ontvangst en relevantie

Hoewel de film nauwelijks aandacht kreeg van grote filmcritici of traditionele media, groeide hij binnen alternatieve en kritische economische kringen uit tot een cultklassieker. Vooral in de nasleep van de financiële crisis van 2008 vonden veel kijkers in 97% Owned een verklaring voor het falen van het systeem.

Op verschillende platformen zoals Letterboxd en Metacritic wordt de film gewaardeerd om zijn inhoud en urgentie, al is er ook kritiek op de soms wat droge stijl en beperkte cinematografische flair. De kracht zit duidelijk in de boodschap, niet in de productie.

Interessante weetjes

• De documentaire is vrij beschikbaar gesteld via YouTube en Vimeo, wat paste bij het grassroots-karakter van het project.

• De titel is een verwijzing naar de verhouding tussen giraal en chartaal geld: slechts 3% van al het geld bestaat fysiek.

• 97% Owned droeg bij aan een bredere beweging rond geldhervorming in het VK en daarbuiten.

Eigen beoordeling

97% Owned is geen film die je kijkt omwille van visueel spektakel. Het is eerder een les, een wake-up call en een uitnodiging tot debat. De documentaire raakt een gevoelige snaar en laat zien hoe fundamenteel financiële systemen invloed hebben op onze levens. Wie interesse heeft in economie, politiek of maatschappelijke rechtvaardigheid, doet er goed aan deze film te zien.

OmniGuide score:

⭐⭐⭐⭐☆ (4 van 5 sterren)

Sterk inhoudelijk, gedurfd in zijn boodschap en maatschappelijk relevant, maar visueel beperkt en soms te academisch in toon.

Wil je weten hoe geld ontstaat – en waarom dat niet altijd door overheden gebeurt? 97% Owned stelt lastige vragen en dwingt je tot nadenken over een systeem dat we vaak voor lief nemen.