© Production Company
Jaws
In Jaws (1975), een klassieke thriller van Steven Spielberg, wordt een rustig kustplaatsje opgeschrikt door een reusachtige, bloeddorstige witte haai. Wanneer verschillende slachtoffers vallen, slaan de autoriteiten alarm. Politiechef Brody, haaiendeskundige Hooper en de ruige jager Quint bundelen hun krachten om het beest op zee te stoppen. De film combineert suspense, meesterlijke regie en een iconische soundtrack die kijkers nog steeds op het puntje van hun stoel houdt.OmniGuide recensie Jaws
Jaws (1975): De zomerblockbuster die Hollywood voorgoed veranderde
Een haai, een boot, en een regisseur met lef
Jaws, geregisseerd door een jonge Steven Spielberg, is meer dan alleen een film over een moorddadige haai. Het is de blauwdruk van de moderne zomerblockbuster. Gebaseerd op het gelijknamige boek van Peter Benchley, bracht deze thriller in 1975 een golf van paniek over stranden wereldwijd teweeg, en luidde het een nieuw tijdperk in voor Hollywood.
Met een relatief bescheiden budget, een onwillige mechanische haai en een regisseur die nog maar net zijn sporen had verdiend, had dit project gemakkelijk kunnen zinken. In plaats daarvan veranderde Jaws de manier waarop films werden uitgebracht en gepromoot, en zette Spielberg definitief op de kaart.
Verhaal in het kort
Wanneer het kuststadje Amity wordt opgeschrikt door een reeks dodelijke haaienaanvallen, probeert politiechef Martin Brody (Roy Scheider) het strand te sluiten. Hij krijgt echter tegenstand van lokale autoriteiten die vrezen voor economische schade in het hoogseizoen. Samen met haaiendeskundige Matt Hooper (Richard Dreyfuss) en de ruige jager Quint (Robert Shaw) vaart Brody uit om de gigantische witte haai op zee te stoppen.
Spanningsopbouw als meesterwerk
Wat Jaws zo briljant maakt, is de wijze waarop Spielberg speelt met wat je niet ziet. Door technische mankementen moest de haai vaak buiten beeld blijven – en dat bleek een zegen. De dreiging voel je in de muziek van John Williams (iconisch en inmiddels cultureel erfgoed), in het water, in de blikken van de personages – maar zelden in directe confrontatie.
De opbouw is langzaam, maar effectief. De spanning kruipt onder je huid. Tegen de tijd dat we op zee zijn beland, zit je als kijker op het puntje van je stoel. En dan dat legendarische citaat: You're gonna need a bigger boat, geïmproviseerd door Scheider, is een van de bekendste filmregels ooit.
Productiechaos achter de schermen
De productie was berucht. De mechanische haai, liefkozend "Bruce" genoemd, werkte zelden mee. Spielberg overschreed het budget en de planning flink. Toch werd Jaws een ongekend succes. Met meer dan 470 miljoen dollar opbrengst wereldwijd (voor een film uit 1975 gigantisch), werd het de eerste echte kaskraker die breed werd uitgebracht tijdens de zomermaanden, een strategie die sindsdien standaard is geworden in de filmindustrie.
Wat vinden critici?
Jaws kreeg (en krijgt nog steeds) lof van zowel publiek als critici:
-
Tomatometer: 97%
-
Audience score: 90%
-
Metascore: 87
-
Letterboxd-rating: 4.2/5
-
Roger Ebert gaf het 4 van de 4 sterren en noemde het “een van de meest effectieve horrorfilms ooit gemaakt”.
De film wordt geprezen om z’n regie, spanningsopbouw, acteerwerk en natuurlijk de muziek. Ook decennia later houdt Jaws nog altijd stand als meesterwerk.
OmniGuide oordeel
Steven Spielberg leverde met Jaws een tijdloze klassieker af die generaties heeft beïnvloed. Of je 'm nu voor het eerst ziet of voor de twintigste keer: het blijft een intensieve en sfeervolle ervaring. Een unieke combinatie van vakmanschap, spanning en karaktergedreven actie. Een film die je niet alleen kijkt, maar voelt.
⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️ (5 van 5 sterren)
Wist je dat?
-
De iconische soundtrack van John Williams bestaat uit slechts twee noten: E en F. Toch is het een van de meest herkenbare thema’s uit de filmgeschiedenis.
-
De haai wordt pas na meer dan een uur voor het eerst echt in beeld gebracht.
-
De opnames liepen ruim 100 dagen uit en kostten uiteindelijk bijna drie keer het oorspronkelijke budget.
-
De rol van Quint werd bijna gespeeld door Lee Marvin of Sterling Hayden, maar Robert Shaw maakte het onvergetelijk.
Conclusie
Jaws is meer dan een haaienfilm. Het is een les in spanningsopbouw, een toonbeeld van creativiteit onder druk en een van de invloedrijkste films ooit gemaakt. Wie denkt dat ouderwetse thrillers hun kracht verliezen in het streamingtijdperk, hoeft alleen maar een duik te nemen in deze klassieker.
Bekijk op:
Robert Shaw
Roy Scheider