© Production Company
JFK
JFK (1991) van regisseur Oliver Stone is een meeslepende politieke thriller over de moord op president John F. Kennedy. Centraal staat de New Orleans-officier van justitie Jim Garrison, die na de officiële versie van de gebeurtenissen begint te twijfelen. Hij start een eigen onderzoek, dat uitmondt in een controversiële rechtszaak tegen een zakenman die betrokken zou zijn bij een samenzwering. De film stelt vragen bij de waarheid en de rol van de overheid, en combineert archiefbeelden met dramatisering.OmniGuide recensie JFK
Ontrafelen van een nationale nachtmerrie: JFK (1991)
Een speurtocht tegen de stroom in
Oliver Stone's JFK uit 1991 is geen eenvoudige biopic of rechtbankdrama. Het is een drie uur durende, visueel en inhoudelijk verbluffende poging om de chaos en complottheorieën rond de moord op president John F. Kennedy te ontrafelen. De film volgt officier van justitie Jim Garrison (Kevin Costner), die begin jaren '60 in New Orleans een heropening van het onderzoek naar de moord aandurft — en zich daarmee de woede van het establishment op de hals haalt.
De film voelt als een labyrint. Je wordt ondergedompeld in beelden, getuigenissen, historische fragmenten en theorieën, die allemaal draaien om één centrale vraag: was Lee Harvey Oswald werkelijk de enige dader?
Regie die niet terugdeinst
Oliver Stone gooit werkelijk alles in de strijd. De montage van Joe Hutshing en Pietro Scalia is adembenemend: verschillende filmformaten (35mm, 16mm, zwart-wit, kleur), archiefbeelden en reconstructies lopen door elkaar heen. Stone gebruikt dit alles niet alleen om te imponeren, maar om zijn punt te maken: de waarheid is complex, gefragmenteerd en gekleurd door macht.
Het script is gebaseerd op het boek On the Trail of the Assassins van Garrison zelf, én op Crossfire: The Plot That Killed Kennedy van Jim Marrs. Stone weeft de bronnen samen tot een scenario dat niet pretendeert neutraal te zijn, maar wel tot nadenken dwingt.
Cast met overtuigingskracht
Kevin Costner speelt Garrison ingetogen en vastberaden, en dat werkt perfect: hij is het morele kompas te midden van de chaos. De bijrollen zijn minstens zo indrukwekkend. Tommy Lee Jones is enigmatisch als Clay Shaw, Joe Pesci bijt zich vast in de rol van de paranoïde David Ferrie en Gary Oldman is huiveringwekkend trefzeker als Lee Harvey Oswald. Zelfs kleinere rollen (Sissy Spacek als Garrisons vrouw, Donald Sutherland als de mysterieuze ‘Mr. X’) voegen gewicht toe.
Controverse als handelsmerk
JFK veroorzaakte bij zijn release een storm aan kritiek. De film werd door critici en historici bekritiseerd vanwege feitelijke onjuistheden en het suggereren van een grootschalig complot zonder sluitend bewijs. Maar juist die controverse droeg bij aan de cultstatus van de film. Hij zette het debat opnieuw op scherp en leidde zelfs tot hernieuwde aandacht in het Amerikaanse Congres. Dankzij JFK werd in 1992 de President John F. Kennedy Assassination Records Collection Act aangenomen.
Beoordelingen van critici en kijkers
De film kreeg gemengde tot lovende recensies, en scoort opvallend consistent op verschillende platforms:
-
Rotten Tomatoes: 84% (kritische consensus: meeslepend en visueel krachtig)
-
Metacritic: 72/100
-
Letterboxd: 4.0/5
-
Roger Ebert gaf de film 4 van de 4 sterren en noemde het “een van de meest moedige Amerikaanse films ooit gemaakt”.
OmniGuide beoordeling
Oliver Stone’s JFK is geen historische reconstructie, maar een cinematografisch manifest. Een gedurfde, soms verwarrende maar nooit saaie film die prikkelt, verontrust en uitdaagt om vragen te blijven stellen.
⭐️⭐️⭐️⭐️☆ (4 van 5 sterren)
Wist je dat…
-
JFK won twee Oscars: Beste Montage en Beste Cinematografie.
-
Het originele script was meer dan 200 pagina’s lang.
-
De film is opgenomen in Dealey Plaza in Dallas, waar Kennedy daadwerkelijk werd vermoord.
-
Stone kreeg toegang tot nooit eerder gepubliceerde archiefbeelden door druk uit te oefenen op de Amerikaanse overheid.
Zin in een film die evenveel vragen oproept als hij probeert te beantwoorden? JFK is een intellectuele achtbaan die nog altijd indruk maakt.
Bekijk op:
Jack Lemmon
Kevin Costner