
Zwartboek
'Zwartboek' (2006), geregisseerd door Paul Verhoeven, vertelt het verhaal van de Joodse zangeres Rachel Stein die tijdens de Tweede Wereldoorlog in bezet Nederland voor het verzet gaat werken. Na de moord op haar familie infiltreert ze onder de naam Ellis de Vries het lokale SD-hoofdkwartier door een relatie aan te gaan met SS-officier Ludwig Müntze. Terwijl ze cruciale informatie verzamelt, raakt ze verwikkeld in een gevaarlijk web van verraad en loyaliteit. OmniGuide recensie Zwartboek
Zwartboek (2006): Verraad, overleving en morele grijstinten in oorlogstijd
Een duister en meeslepend oorlogsdrama
Met Zwartboek keerde regisseur Paul Verhoeven na twee decennia Hollywood terug naar Nederland voor een film die zijn stempel op de Nederlandse filmgeschiedenis zou drukken. Dit oorlogsdrama uit 2006, met in de hoofdrol Carice van Houten als de Joodse zangeres Rachel Stein, vertelt een intens en gelaagd verhaal over identiteit, verraad en morele ambiguïteit tijdens de Tweede Wereldoorlog.
De film speelt zich af in het laatste jaar van de oorlog, wanneer Rachel zich aansluit bij het verzet nadat haar familie is vermoord door de nazi’s. Ze infiltreert als Ellis de Vries in de Duitse bezettingsmacht en ontwikkelt een complexe relatie met de SS-officier Ludwig Müntze, gespeeld door Sebastian Koch. Wat volgt is een zenuwslopende zoektocht naar gerechtigheid en waarheid, vol verrassingen en morele dilemma’s.
Verhoevens stijl: grensoverschrijdend en menselijk
Wat Zwartboek onderscheidt van andere oorlogsfilms is Verhoevens compromisloze benadering. Hij laat de grens tussen goed en kwaad vervagen, en toont zowel helden als verraders aan beide kanten van het conflict. De film is rijk aan plotwendingen, sterk geacteerd en stilistisch opvallend zonder te vervallen in clichés.
De cinematografie van Karl Walter Lindenlaub is doordrenkt van grijstinten en contrasten, wat het morele landschap van de film weerspiegelt. En Carice van Houten levert een krachtige, genuanceerde vertolking die haar internationale doorbraak betekende.
Interessante weetjes
-
Zwartboek was destijds de duurste Nederlandse film ooit gemaakt, met een budget van ruim 17 miljoen euro.
-
De film werd geselecteerd als de Nederlandse inzending voor de Academy Awards in 2007, maar haalde de nominatie voor Beste Buitenlandse Film uiteindelijk niet.
-
Paul Verhoeven werkte voor deze film opnieuw samen met zijn vaste scenarist Gerard Soeteman, met wie hij eerder o.a. Soldaat van Oranje maakte.
-
De personages zijn deels gebaseerd op historische figuren, maar het verhaal zelf is fictief.
Kritiek en ontvangst
De film werd wereldwijd goed ontvangen, met hoge scores op meerdere platforms:
-
★ 7.7/10 op basis van internationale recensies
-
★ 88% score bij critici en een publiekswaardering van 87%
-
Op filmfora en onder recensenten wordt Van Houten geprezen als het kloppend hart van de film, terwijl Verhoevens regie als “gedurfd en volwassen” wordt gezien
OmniGuide Beoordeling
⭐️⭐️⭐️⭐️½ (4,5 van 5)
Zwartboek is een film die niet alleen spannend en meeslepend is, maar ook confronterend en gelaagd. Het werpt een kritische blik op menselijke keuzes in tijden van oorlog en stelt vragen die nog steeds actueel zijn. Dankzij de krachtige acteerprestaties, de vakkundige regie van Verhoeven en het morele spanningsveld waarin het verhaal zich afspeelt, behoort deze film tot de absolute top van de Nederlandse cinema.
Bekijk op:




Sebastian Koch
Thom Hoffman